"सातवी भूगोल एका वाक्यात उत्तरे – सोपी व परीक्षेसाठी उपयुक्त"

Download PDF

खालील प्रश्नपत्रिका PDF स्वरूपात हवी असल्यास पुढे क्लिक करा.

भूगोल विषयातील महत्त्वपूर्ण प्रश्न आणि उत्तरे

1) तैगा प्रदेशाचा विस्तार कोणत्या अक्षवृत्तांच्या दरम्यान आहे?

उत्तर:

तैगा प्रदेशाचा विस्तार सुमारे 55 ते 65 अंश उत्तर अक्षवृत्ताच्या दरम्यान आहे.

2) शीत पट्ट्यातील नैसर्गिक प्रदेश कोणते?

उत्तर:

टुंड्रा प्रदेश व तैगा प्रदेश हे शीत पट्ट्यातील नैसर्गिक प्रदेश होत.

3) गवताळ प्रदेशात प्रामुख्याने कोणत्या जमातीचे लोक राहतात?

उत्तर:

गवताळ प्रदेशात प्रामुख्याने झुलु, हौसा, मसाई इत्यादी जमातीतील लोक राहतात.

4) उष्ण वाळवंटी प्रदेशात कोणत्या ठिकाणी शेती केली जाते?

उत्तर:

उष्ण वाळवंटी प्रदेशात मरुद्याने व नद्यांची खोरी या ठिकाणी शेती केली जाते.

5) भूमध्य सागरी प्रदेशात कोणत्या संस्कृतीचा विकास झाला?

उत्तर:

भूमध्य सागरी प्रदेशात ग्रीक व रोमन संस्कृतीचा विकास झाला.

6) त्से-त्से माश्या प्रामुख्याने कोणत्या प्रदेशात आढळतात?

उत्तर:

त्से-त्से माश्या प्रामुख्याने विषुववृत्तीय प्रदेशात आढळतात.

7) ह्युमस म्हणजे काय?

उत्तर:

मृदेतील विघटित झालेल्या जैविक पदार्थ म्हणजे 'ह्युमस' होय.

8) महाराष्ट्रातील सिंधुदुर्ग जिल्हा कोणत्या उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहे?

उत्तर:

महाराष्ट्रातील सिंधुदुर्ग जिल्हा हापूस आंबा या उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहे.

9) महाराष्ट्रातील कोणता जिल्हा संत्र्यांच्या उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहे?

उत्तर:

महाराष्ट्रातील नागपूर जिल्हा संत्र्यांच्या उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहे.

10) दक्षिण भारतातील तांबडी मृदा कोणत्या मूळ खडकांपासून तयार झालेली आहे?

उत्तर:

दक्षिण भारतातील तांबडी मृदा ग्रॅनाईट व नीस या मूळ खडकांपासून तयार झालेली आहे.

11) महाराष्ट्रात बेसॉल्ट खडकांच्या अपक्षालनातून कोणती मृदा तयार झालेली आहे?

उत्तर:

महाराष्ट्रात बेसॉल्ट खडकांच्या अपक्षालनातून जांभी मृदा तयार झालेली आहे.

12) महाराष्ट्रातील सिंधुदुर्ग जिल्हा कोणत्या उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहे?

उत्तर:

महाराष्ट्रातील सिंधुदुर्ग जिल्हा हापूस आंबा या उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहे.

13) दक्षिण गोलार्धातील सर्वात मोठा दिवस कोणता?

उत्तर:

22 डिसेंबर हा दक्षिण गोलार्धातील सर्वात मोठा दिवस होय.

14) पृथ्वीच्या कललेल्या अक्षांमुळे पृथ्वीवर कोणत्या बाबी घडतात?

उत्तर:

पृथ्वीच्या कललेल्या अक्षांमुळे पृथ्वीवर ऋतू विविधता व ऋतू बदल या बाबी घडतात.

15) उत्तरायणाचा कालावधी कोणता?

उत्तर:

22 डिसेंबर ते 21 जून हा उत्तरायणाचा कालावधी होय.

16) दक्षिणायनाचा कालावधी कोणता?

उत्तर:

21 जून ते 22 डिसेंबर हा दक्षिणायनाचा कालावधी होय.

17) दक्षिण गोलार्धातील सर्वात मोठा दिवस कोणता?

उत्तर:

22 डिसेंबर हा दक्षिण गोलार्धातील सर्वात मोठा दिवस होय.

18) संपात दिनाच्या दिवशी दोन्ही ध्रुवांवर सूर्योदय व सूर्यास्त होत असतो. 21 मार्च रोजी सूर्योदय कोणत्या ध्रुवावर होईल?

उत्तर:

संपात दिनाच्या दिवशी दोन्ही ध्रुवांवर सूर्योदय व सूर्यास्त होत असतो. 21 मार्च रोजी सूर्योदय उत्तर ध्रुवावर होईल.

19) सूर्योदयाची व सूर्यास्ताचे स्थान 22 डिसेंबर नंतर कोणत्या दिशेला सरकल्यासारखे वाटेल?

उत्तर:

सूर्योदयाची व सूर्यास्ताचे स्थान 22 डिसेंबर नंतर उत्तर दिशेला सरकल्यासारखे वाटेल.

20) पेंग्विन ही प्रजाती उत्तर ध्रुवावर नसण्याचे कारण काय असेल?

उत्तर:

प्राचीन काळापासूनचे पेंग्विन या प्रजातीचे केवळ दक्षिण ध्रुवावर वास्तव्य असणे हे पेंग्विन ही प्रजाती उत्तर ध्रुवावर नसण्याचे कारण असावे.

21) मळ्याच्या शेतीत प्रामुख्याने कोणत्या पिकांचे उत्पादन घेतले जाते?

उत्तर:

मळ्याच्या शेतीत प्रामुख्याने चहा, कॉफी, रबर, नारळ, कोको, मसाल्याचे पदार्थ, विविध फळे आणि फुले इत्यादी पिकांचे उत्पादन घेतले जाते.

22) मत्स्यशेती म्हणजे काय?

उत्तर:

मत्स्यबीजाद्वारे माशांची कृत्रीमरीत्या पैदास करणे म्हणजे मत्स्यशेती होय.

23) पशुपालन व्यवसायातून कोणती उत्पादने मिळतात?

उत्तर:

पशुपालन व्यवसायातून दूध, अंडी, मांस, कातडी, लोकर इत्यादी उत्पादने मिळतात.

24) महाराष्ट्रातील कोणत्या ठिकाणी फलोद्यान शेती मोठ्या प्रमाणावर केली जाते?

उत्तर:

महाराष्ट्रातील महाबळेश्वर, पाचगणी, पुणे, नागपूर, जळगाव, नाशिक इत्यादी ठिकाणी फलोद्यान शेती मोठ्या प्रमाणावर केली जाते.

25) शेतीसाठी भूजल कोणकोणत्या प्रकारे मिळवले जाते?

उत्तर:

शेतीसाठी भूजल हे विहिरी, कूपविहिरी, तलाव खणून मिळवले जाते.

26) विस्तृत शेती प्रामुख्याने कोणत्या पिकांचे उत्पादन घेतले जाते?

उत्तर:

विस्तृत शेती प्रामुख्याने गहू, मका व काही प्रमाणात बार्ली, ओट, सोयाबीन या पिकांचे उत्पादन घेतले जाते.

27) पशुपालन व्यवसायात कोणते प्राणी पाळले जातात?

उत्तर:

पशुपालन व्यवसायात गाई, म्हशी, बैल, रेडी, शेळ्या, मेंढ्या, कोंबड्या, ससे, एमू, वराह इत्यादी प्राणी पाळले जातात.

28) फलोद्यान शेतीत कोणत्या फळांचे उत्पादन घेतले जाते?

उत्तर:

फलोद्यान शेतीत आंबा, सिताफळ, द्राक्ष, केळी, डाळिंब, ड्रॅगनफ्रूट, चेरी, संत्रे, रासबेरी, स्ट्रॉबेरी, मलबेरी इत्यादी फळांचे उत्पादन घेतले जाते.

29) फुलशेतीत कोणत्या फुलांचे उत्पादन घेतले जाते?

उत्तर:

फुलशेतीत लिली, जरबेरा, शेवंती, झेंडू, निशिगंध, डेलिया इत्यादी फुलांचे उत्पादन घेतले जाते.

30) ग्रामीण व नागरी वस्ती यांचा कायापालट होण्यास कोणते घटक कारणीभूत ठरतात?

उत्तर:

ग्रामीण व नागरी वस्त्यांचा कायापालट होण्यास आधुनिकता, विज्ञान व तंत्रज्ञान हे घटक कारणीभूत ठरतात.

31) विखुरलेली मानवी वस्ती प्रामुख्याने कोणत्या ठिकाणी आढळते?

उत्तर:

विखुरलेली मानवी वस्ती प्रामुख्याने उंचसखल प्रदेश, घनदाट जंगल, गवताळ प्रदेश, वाळवंट तसेच विस्तृत कृषी क्षेत्र इत्यादी ठिकाणी आढळते.

32) कोणत्या कारणांमुळे नागरी वस्तीचे शहरी वस्तीत रूपांतर होते?

उत्तर:

धार्मिक, ऐतिहासिक, व्यापारी, शैक्षणिक, पर्यटन व प्रशासकीय कारणांनी नागरी वस्तीचे शहरी वस्तीत रूपांतर होते.

33) ग्रामीण वस्तीतील बहुतांश लोक कोणत्या प्रकारच्या व्यवसायात गुंतलेली असतात?

उत्तर:

ग्रामीण वस्तीतील बहुतांश लोक प्राथमिक व्यवसायात गुंतलेले असतात.

34) ग्रामीण वस्ती म्हणजे काय?

उत्तर:

ज्या मानवी वस्तीतील बहुसंख्या लोकांची मूळ व्यवसाय स्थानिक नैसर्गिक साधनसंपत्तीशी निगडित असतात ती वस्ती म्हणजे ग्रामीण वस्ती होय.

35) नागरी वस्तीतील बहुतांश लोक कोणत्या प्रकारच्या व्यवसायांना गुंतलेली असतात?

उत्तर:

नागरी वस्तीतील बहुतांश लोक द्वितीयक आणि तृतीयक व्यवसायात गुंतलेली असतात.

36) कोणत्या कारणांमुळे शहरांचे महानगरांत रूपांतर होते?

उत्तर:

मोठ्या प्रमाणातील लोकसंख्या वाढ व इतर सोयी सुविधांमध्ये वाढ या कारणांमुळे शहरांचे महानगरांत रूपांतर होते.

37) रेषाकृती मानवी वस्ती प्रामुख्याने कोणत्या ठिकाणांलगत आढळते?

उत्तर:

रस्ता, लोहमार्ग, नदी, कालवा, समुद्रकिनारा, पर्वतीय प्रदेशाचा पायथा, किनारपट्टीचे प्रदेश, राज्य महामार्ग, राष्ट्रीय महामार्ग इत्यादी ठिकाणी रेषाकृती वस्ती आढळते.

38) समोच्चता दर्शक नकाशाचा वापर कोणाकोणाला होतो?

उत्तर:

समोच्चता दर्शक नकाशाचा वापर पर्यटक, गिर्यारोहक, भटकंती करणारे, संरक्षण दलातील अधिकारी, सैनिक इत्यादी व्यक्तींना होतो.

39) समोच्चता रेषा म्हणजे काय?

उत्तर:

नकाशात समान उंचीची ठिकाणी जोडणारी रेषा म्हणजे समोच्चता रेषा होय.

40) एकमेकींपासून दूर असणाऱ्या समोच्चता रेषा कोणत्या स्वरूपाचा उतारा दर्शवतात?

उत्तर:

एकमेकींपासून दूर असणाऱ्या समोच्चता रेषा मंद स्वरूपाचा उतार दर्शवतात.

41) प्रदेशातील भूरूपाची व उंचीचे वितरण कशाच्या सहाय्याने दाखवता येते?

उत्तर:

प्रदेशातील भूरूपाचे व उंचीचे वितरण समोच्चता दर्शक नकाशाच्या साहाय्याने दाखवता येते.

42) त्रिमितीय वस्तूचे द्विमितीय चित्र तयार करण्यासाठी कोणत्या पद्धतींचा वापर केला जातो?

उत्तर:

त्रिमितीय वस्तूंचे द्विमितीय चित्र तयार करण्यासाठी गणिती पद्धत, सर्वेक्षण पद्धत इत्यादी पद्धतींचा वापर केला जातो.